این روزها كه زمان برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی 97 - 96 است، یكی از دغدغه های مهم دانش آموزان سال نهم و والدین آنها را انتخاب رشته تحصیلی تشكیل می دهد، زیرا این انتخاب سرنوشت ساز در زندگی آینده آنان تاثیر زیادی دارد.
اگر این انتخاب آگاهانه یا به درستی انجام نشود، دانش آموز و یا دانشجو در آینده تحصیلی، شغلی و حتی در زندگی فردی و اجتماعی خود نیز با مشكلاتی روبه رو می شود.
انسان در طول زندگی خود همواره دست به انتخاب می زند و این موضوع به قدری اهمیت دارد و تكرار می شود كه می توان گفت بدون انتخاب كردن زندگی غیرممكن است.
انتخاب كیف و كفش، لباس، موسیقی دلخواه، ورزش مورد علاقه، مدرسه مناسب، برنامه تلویزیونی، دوست مناسب، چگونگی گذراندن اوقات فراغت، طبیعت یا در كنار خانواده، كتاب، روزنامه یا سایت های خبری برای مطالعه همه نمونه هایی از انتخاب های فراوانی است كه هر روز ما با آن ها مواجه هستیم.
نكته مهم این است كه انتخاب های ما ارزش یكسان و برابری ندارند، چرا كه بعضی از آنها اثرات بزرگ و عمیق در زندگی ما دارند و برخی این گونه نیست، به عنوان مثال اهمیت انتخاب یك مدرسه خوب از خرید كیف و كفش بیشتر است.
تحصیل در مدرسه مناسب كه برنامه های آموزشی و تربیتی مطلوبی برای دانش آموزان خود طراحی و اجرا می كند و زمینه لازم را برای رشد علمی و تربیتی آنان مهیا می سازد و آینده تحصیلی و شغلی آنها را تضمین می كند، با انتخاب یك كیف و كفش خوب تفاوت فاحش دارد.
روانشناسان معتقدند كه اثرات برخی از تصمیم ها و انتخاب ها در سراسر زندگی ما باقی خواهد ماند، پس لازم است افراد در سه انتخاب مهم زندگی شان كه شامل انتخاب رشته تحصیلی، شغل و همسر است دقت كنند تا با پشیمانی و ناكامی روبه رو نشوند.
**مشاوره تحصیلی انتخاب رشته نهم، نخستین تصمیم زندگی
فاطمه فیضی از مشاوران تحصیلی آموزش و پرورش ناحیه یك كرج گفت: انتخاب رشته تحصیلی نخستین تصمیم مهمی است كه دانش آموزان سال نهم دوره اول متوسطه برای ادامه تحصیل و سپس راهیابی به دانشگاه می گیرند.
وی اظهار داشت: انتخاب رشته در دوره متوسطه مقدمه و زمینه ساز ساز انتخاب رشته اصلی هر فردی در دانشگاه است، بنابراین فردی كه بخواهد در رشته دانشگاهی خاص تحصیل كند اول باید رشته تحصیلی مناسبی را در دوره متوسطه انتخاب كند تا در آینده بتواند در شغلی كه علاقه مند است پس از كسب مهارت علمی و فنی مشغول به كار شود.
وی با اشاره به اینكه مشاغل امروزی آنقدر پیچیده شده اند كه بدون گذراندن دوره های آموزشی و مهارتی نمی توان به شاخص های تعریف شده برای هر شغل در جامعه دست یافت، خاطرنشان كرد: امروز با دانش و مهارت است كه می توان شغلی مناسب داشت.
وی تصریح كرد: در گذشته افراد مهارت های شغلی را به صورت سنتی یاد می گرفتند به طوری كه شغل هایی مانند كشاورزی، صنعت، نجاری، خیاطی، مغازه داری و... نسل به نسل انتقال می یافت اما امروز دیگر مشاغل ارثی نیستند و هر فرد بر اساس توانمندی، علاقه، استعداد، پشتكار، مهارت و انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی در سال نهم دوره اول متوسطه می تواند راه را برای رسیدن به شغل مورد نظرش در آینده هموار كند.
وی اضافه كرد: امروز در ایران همانند اكثر كشورهای جهان تشكیلات خاصی برای آموزش مهارت های شغلی دایر شده است تا نیروی انسانی مورد نیاز در كشورمان برای بخش های مختلف ابتدا در مدارس سپس در دانشگاه ها و مركز آموزش فنی و حرفه ای تربیت شوند تا چرخه تولید، صنعت، اقتصاد، فرهنگ و هنر و آموزش را به دست گیرند.
وی یاد آور شد: هنوز در ایران كسانی هم هستند كه به صورت سنتی مرحله شاگردی در بازار كسب و كار را دنبال می كنند كه به تدریج این روش با توجه به روش های نوین كسب و كار در جامعه بر چیده می شود.
وی ادامه داد: به طور كلی در مدارس كشور تا پایان دوره تحصیلی راهنمایی، آموزش های عمومی مانند سواد خواندن و نوشتن، اطلاعات عمومی در زمینه دانش هایی چون ریاضی، زبان فارسی، عربی و انگلیسی، تاریخ و جغرافیا، معارف اسلامی و علوم تجربی به دانش آموزان ارایه می شود اما در دوره متوسطه دانش آموزان با انتخاب رشته تحصیلی مسیر زندگی خود را مشخص می كنند كه اگر همراه با آگاهی و مشورت با افراد متخصص به ویژ ه مشاوران تحصیلی در مدارس نباشد می تواند در آینده فرد را با مشكلات زیادی روبه رو كند.
وی گفت: در سالی كه از آن به عنوان سال سرنوشت یاد می شود دانش آموزان سال نهم دوره اول متوسطه بایستی در شاخه نظری كه شامل رشته های ریاضی فیزیك، علوم تجربی، علوم انسانی و معارف اسلامی است یا در شاخه فنی و حرفه ای، خدمات و كاردانش دست به انتخاب بزنند كه این تصمیم گیری مهم نیاز به همفكری و همراهی والدین نیز دارد.
**دانش آموزان و مسیر درست انتخاب رشته
مشاوره تحصیلی تغییر رشته دبیرستان
معصومه شكر گزار از مشاوران تحصیلی مدارس آموزش و پرورش نظرآباد نیز گفت: دانش آموزان سال نهم دوره اول متوسطه برای انتخاب شغل آینده شان به سه بخش مهم خودشناسی، حرفه شناسی و محیط شناسی توجه خاص داشته باشند تا بتوانند مسیر درست انتخاب رشته را دنبال كنند.
وی بیان داشت: در بخش خودشناسی كه به معنای معرفت و آگاهی نسبت به ویژگی های خود فرد است باید به هوش، استعداد، شخصیت، محدودیت ها، ویژگی های جسمانی و اخلاقی توجه خاص داشته باشد.
وی یادآور شد: در بخش حرفه شناسی نیز باید اطلاعات خود را نسبت به حرفه های موجود در جامعه بالا ببرد تا بتواند شغلی را كه مناسب آنان است انتخاب كنند و بهترین راه برای كسب اطلاعات در این زمینه مشاهده محیط كار و مصاحبه با افراد شاغل در آن حرفه است.
وی خاطر نشان كرد: در بخش محیط شناسی نیز ضروری است تا فرد به دنبال كسب اطلاعاتی باشد تا پی ببرد كه جامعه در زمان حاضر در چه مشاغلی نیاز بیشتری دارد و در آینده احتمالا به چه شغل هایی نیاز خواهد بود؟
وی افزود: در نظام آموزشی فعلی دانش آموزان سال نهم دوره اول متوسطه عمومی باید در این سال رشته تحصیلی خود را انتخاب كنند و از آنجایی كه انتخاب رشته تحصیلی، مسیر اصلی تحصیلات و شغل فرد را تعیین می كند، اگر دانش آموزی بتواند رشته ای را انتخاب كند كه با توانایی ها، استعداد و علاقه هایش مطابقت داشته باشد تا حد زیادی توانسته است در مسیری حركت كند كه در انتخاب رشته دانشگاهی و شغل آینده با مشكل روبه رو نشود.
وی تصریح كرد: دانش آموز سال نهم دوره اول متوسطه در پایان سال تحصیلی همراه با گرفتن كارنامه برگه هدایت تحصیلی كه حاصل یك سال كار تخصصی علمی و روانشناسی مشاوران مدارس بر روی آن است را دریافت می كند كه می طلبد دانش آموزان و والدین به اولویت های تعیین شده رشته های تحصیلی ثبت شده در آن دقت كنند تا بهترین رشته ای را كه مناسبشان است انتخاب كنند و برای ادامه تحصیل در سال دوم و سوم متوسطه كه دروس هر رشته تحصیلی تخصصی می شود با مشكل مواجه نشوند.
**انتخاب رشته آگاهانه
رییس گروه مشاوره تربیتی اداره كل آموزش و پرورش استان البرز در این زمینه گفت: سال نهم دوره اول متوسطه مهمترین سال تحصیلی دانش آموزان است زیرا در این سال سرنوشت ساز، دانش آموزان دختر و پسر مهم ترین تصمیم، تاثیر گذار در زندگی خود را می گیرند.
فرزاد رستمی افزود: در این مسیر باید از مشاوران مدارس بهره ببرند و والدین نیز با تعامل فرزندانشان را در این راه همراهی كنند.
وی به والدین هشدار داد كه رسیدن به ناكامی های خود در زندگی را در فرزندانشان جست و جو نكنند و به دانش آموزان در سال اول متوسطه این فرصت و اختیار را بدهند تا با علاقه فردی در رشته ای كه تمایل دارند راه ادامه تحصیل در مقطع متوسطه را طی كنند.
وی همچنین افزود: تحصیل دانش آموزان در رشته هایی كه همراه با اجبار باشد پیامدهایی چون به هدر رفتن عمر و پول، احساس یاس و سرخوردگی، موفق نبودن شغلی در آینده، افت تحصیلی، شكوفا نشدن استعدادها و توانمندی های بالقوه افراد، عقب ماندگی كشور، اشتغال در مشاغلی كه با رشته افراد مطابقت ندارد، تولید كالا و خدمات نامرغوب و جلوگیری از رشد و پیشرفت شغلی و حرفه ای افراد در جامعه را به همراه دارد.
رستمی تصریح كرد: ضرورت دارد والدین و دانش آموزان با تعامل و بهره گرفتن از نظر مشاوران مدارس و مراكز مشاوره روانشناختی رازی وابسته به اداره كل آموزش و پرورش استان البرز راه درست را انتخاب كنند
** انتخاب رشته بیش از 930 هزار دانش آموز پایه نهم
مدیركل دفتر آموزش دوره دوم متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش در این زمینه به خبرنگار ایرنا در كرج، گفت: بیش از 930هزار دانش آموز پایه نهم متوسطه دوره اول پس از گرفتن كارنامه و هدایت تحصیلی، انتخاب رشته می كنند.
عباس سلطانیان در ادامه با اشاره به اجرای برنامه هدایت تحصیلی برای سومین سال در پایه نهم در مدارس متوسطه دوره اول گفت: مهمترین اقدام برای كیفیت بخشی به آموزش، اجرای صحیح برنامه هدایت تحصیلی است.
وی بیان داشت: خدمات مشاوره ای و راهنمایی، می تواند به دانش آموزان كمك كند تا با آگاهی و شناخت در مورد توانایی، علایق، استعدادها، امكانات موجود كشور و نیاز جامعه و همچنین آشَنایی با حرفه های گوناگون، بهترین شاخه و رشته تحصیلی را برای ادامه تحصیل خود انتخاب كنند.
وی با تاكید بر جدی بودن موضوع توزیع متوازن شاخه ای و رشته ای در دوره دوم متوسطه، خاطر نشان كرد: در سال تحصیلی 97-96 بیش از 63 درصد دانش آموزان دوره متوسطه دوم در شاخه نظری و بیش از 36 درصد نیز در شاخه های مهارتی فنی و حرفه ای و كار دانش مشغول به تحصیل هستند.
وی تصریح كرد: با توجه به برنامه ششم توسعه، تا سال 1400 باید 50 درصد دانش آموزان به شاخه های مهارتی فنی و حرفه ای و كار دانش هدایت شوند و لازمه آن برنامه ریزی مطلوب در این زمینه است.
وی با بیان اینكه بازار كار امروز كشور نیاز به نیروی كار مهارت دیده دارد، خاطر نشان كرد: برای هدایت تحصیلی آگاهانه دانش آموزان باید كار شود تا دانش آموزان و والدین آنان با آگاهی بیشتر دست به انتخاب رشته درست بزنند.
وی تاكید كرد: والدین از هر گونه انتخاب رشته اجباری برای فرزندانشان نیز با پرهیز كنند چون این روش انتخاب پیامدهای منفی زیادی را برای دانش آموزان در پی دارد.
منبع: ایرنا
آمادگی برگزاری امتحانات نهایی دانشآموزان به صورت حضوری در کرمانشاه/ تابع تصمیمات ستاد استانی کرونا هستیم